De Gnossiennes zijn verschillende pianocomposities die Erik Satie eind 19e eeuw schreef. Satie's uitvinding van het woord gnossienne was een van de zeldzame gevallen waarin een componist een nieuwe term gebruikte om een nieuw 'type' compositie aan te duiden. Satie gebruikte veel nieuwe namen voor zijn composities: 'Ogive' was bijvoorbeeld de naam van een architectonisch element totdat Satie het gebruikte als de naam voor een compositie, de Ogives. 'Gnossienne' was echter een woord dat niet bestond voordat Satie het als titel voor een compositie gebruikte. Het woord lijkt afgeleid te zijn van 'gnosis': Satie was betrokken bij gnostische sekten en stromingen op het moment dat hij begon met het componeren van de Gnossiennes. Sommige gepubliceerde versies beweren echter dat het woord is afgeleid van het Kretenzische "knossos" of "gnossus"; deze interpretatie ondersteunt de theorie die de Gnossiennes verbindt met de mythe van Theseus, Ariadne en de Minotaurus. Verschillende archeologische vindplaatsen die verband houden met dat thema werden beroemd opgegraven rond de tijd dat Satie de stukken componeerde. Net als de Sarabandes en de Gymnopedies worden de Gnossiennes soms als dansen beschouwd, hoewel het niet zeker is dat deze titel van Satie zelf afkomstig is. Het muzikale vocabulaire van de Gnossiennes is een voortzetting van dat van de Gymnopédies, en wat later leidde tot meer harmonische experimenten in composities als de Danses Gothiques. Deze reeks composities vormen allemaal de kern van Satie's karakteristieke 19e-eeuwse stijl, en verschillen in die zin van zijn vroege saloncomposities, zijn cabaretcomposities van rond de eeuwwisseling en zijn post-Schola Cantorum pianosolocomposities, te beginnen met de Préludes-flessen in 1912.
