L'Orfeo, SV 318, ook wel La favola d'Orfeo genoemd, is een opera uit de late renaissance/vroege barok van Claudio Monteverdi, met een libretto van Alessandro Striggio. Het is gebaseerd op de Griekse legende van Orpheus en vertelt het verhaal van zijn afdaling naar Hades en zijn vruchteloze poging om zijn overleden bruid Eurydice terug te brengen naar de levende wereld. Het werd in 1607 geschreven voor een rechtbankoptreden. Terwijl de eer van de allereerste opera naar Jacopo Peri's Dafne gaat, en de oudste nog bestaande opera Euridice is (ook van Peri), heeft L'Orfeo de eer de oudste nog bestaande opera te zijn die nog steeds regelmatig wordt uitgevoerd. De partituur werd in 1609 en opnieuw in 1615 door Monteverdi gepubliceerd. Na de dood van de componist in 1643 bleef de opera jarenlang niet uitgevoerd en werd grotendeels vergeten totdat een heropleving van de belangstelling aan het einde van de 19e eeuw leidde tot een golf van moderne edities en uitvoeringen. . Aanvankelijk waren dit meestal niet-geënsceneerde versies binnen instituten en muziekverenigingen. Na de Tweede Wereldoorlog begonnen de meeste edities historische instrumenten te gebruiken. In zijn gepubliceerde partituur somt Monteverdi ongeveer 41 instrumenten op die moeten worden ingezet, waarbij verschillende groepen instrumenten worden gebruikt om bepaalde scènes en personages uit te beelden. L'Orfeo, gecomponeerd op het punt van de overgang van het renaissancetijdperk naar de barok, maakt gebruik van alle middelen die toen bekend waren binnen de muziekkunst, met een bijzonder gedurfd gebruik van polyfonie. Het werk is niet als zodanig georkestreerd; in de renaissancetraditie volgden instrumentalisten de algemene instructies van de componist, maar kregen ze een aanzienlijke vrijheid om te improviseren. Dit onderscheidt Monteverdi's werk van de latere operacanon en maakt elke uitvoering van L'Orfeo tot een unieke individuele gelegenheid.
